معلم پای تخته داد می زد
صورتش از خشم گلگون بود
و دستانش به زیر پوششی از گردپنهان بود...
ولی آخر کلاسی ها
لواشک بین خود تقسیم می کردند.
وان یکی در گوشه ای دیگر "جوانان" را ورق می زد.
برای آنکه بی خود، های و هو می کرد
و با آن شور بی پایان
تساوی های جبری رانشان می داد.
با خطی خوانا به روی تخته ی تاریک
که از ظلمت چوقلب ظالمان تاریک وغمگین بود
تساوی رانوشت و بانگ آورد:
که یک با یک برابر هست
که یک با یک برابر هست.....اینجا
به ناگه از میان جمع شاگردان یکی برخاست
همیشه یک نفر باید به پا خیزد.....همیشه یک نفر باید...
به آرامی سخن سر داد:
تساوی اشتباهی فاحش و محض است.
معلم،
مات بر جا ماند !
و او پرسید:
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آیا بازیک با یک برابر بود؟
سکوت مدهشی بود و سئوالی سخت.
معلم خشمگین فریاد زد
آری برابر بود.
و او با پوزخندی گفت: نه
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آن که زور و زر به دامن داشت بالا بود
وانکه قلبی پاک و دستی فاقد زر داشت
پایین بود
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آن که صورت نقره گون
چون قرص مه می داشت
بالا بود
وان سیه چرده که می نالید
پایین بود
اگریک فرد انسان واحد یک بود
این تساوی زیر و رو می شد
حال می پرسم
یک اگر با یک برابر بود
نان و مال مفت خواران
از کجا آماده می گردید؟
یا چه کس دیوار چین ها را بنا می کرد ؟
یک اگر با یک برابر بود
پس که پشتش زیر بار فقر خم می شد ؟
یا که زیر ضربت شلاق له می گشت ؟
یک اگر با یک برابر بود
پس چه کس آزادگان را در قفس می کرد ؟
یا چه کس اسن رادمردان را فنا میکرد؟
در این هنگام....معلم ناله آسا گفت:
بچه ها در جزوه های خویش بنویسید:
یک با یک برابر نیست ....
یک با یک برابر نیست
خسرو گلسرخی
صورتش از خشم گلگون بود
و دستانش به زیر پوششی از گردپنهان بود...
ولی آخر کلاسی ها
لواشک بین خود تقسیم می کردند.
وان یکی در گوشه ای دیگر "جوانان" را ورق می زد.
برای آنکه بی خود، های و هو می کرد
و با آن شور بی پایان
تساوی های جبری رانشان می داد.
با خطی خوانا به روی تخته ی تاریک
که از ظلمت چوقلب ظالمان تاریک وغمگین بود
تساوی رانوشت و بانگ آورد:
که یک با یک برابر هست
که یک با یک برابر هست.....اینجا
به ناگه از میان جمع شاگردان یکی برخاست
همیشه یک نفر باید به پا خیزد.....همیشه یک نفر باید...
به آرامی سخن سر داد:
تساوی اشتباهی فاحش و محض است.
معلم،
مات بر جا ماند !
و او پرسید:
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آیا بازیک با یک برابر بود؟
سکوت مدهشی بود و سئوالی سخت.
معلم خشمگین فریاد زد
آری برابر بود.
و او با پوزخندی گفت: نه
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آن که زور و زر به دامن داشت بالا بود
وانکه قلبی پاک و دستی فاقد زر داشت
پایین بود
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آن که صورت نقره گون
چون قرص مه می داشت
بالا بود
وان سیه چرده که می نالید
پایین بود
اگریک فرد انسان واحد یک بود
این تساوی زیر و رو می شد
حال می پرسم
یک اگر با یک برابر بود
نان و مال مفت خواران
از کجا آماده می گردید؟
یا چه کس دیوار چین ها را بنا می کرد ؟
یک اگر با یک برابر بود
پس که پشتش زیر بار فقر خم می شد ؟
یا که زیر ضربت شلاق له می گشت ؟
یک اگر با یک برابر بود
پس چه کس آزادگان را در قفس می کرد ؟
یا چه کس اسن رادمردان را فنا میکرد؟
در این هنگام....معلم ناله آسا گفت:
بچه ها در جزوه های خویش بنویسید:
یک با یک برابر نیست ....
یک با یک برابر نیست
خسرو گلسرخی
